Heseveld

Leefbaarheid en wijkontwikkeling

Bewoners waarderen het woon- en leefklimaat in hun wijk Heseveld gemiddeld met een rapportcijfer 7,4. Deze ruime voldoende is vergelijkbaar met de gemiddelden in stadsdeel Nijmegen-Nieuw-West (7,3) en Nijmegen (7,5). Dit rapportcijfer voor de buurt verbetert zich langzaam doch gestaag.

Wijkmonitoring laat een stabiel tot positieve wijkontwikkeling zien. Over lange termijn blijven de waardering van het woon- en leefklimaat en de beoordeling van de leefbaarheid verbeteren.

Leefbaarometer.nl beoordeelt de leefbaarheid in de wijk in 2020 als ruim voldoende. Dat laat een hele positieve ontwikkeling zien, want deze leefbaarheidsscore was in 2012 nog zwak. Een deel van de wijk, aan de noordwestzijde gelegen, is als aandachtsgebied met leefbaarheidsrisico's aangegeven (beeld 2020).

Heseveld kenmerkt zich in de ogen van wijkprofessionals door een afwisseling van hoog- en laagbouw, koop- en huurwoningen. Kometenpark en Danielsplein zijn belangrijke knooppunten in de wijk. Er zijn veel voorzieningen zoals winkels en scholen. Het is een soort lappendeken met diverse kwetsbare buurten. Daar ligging clustering van sociale woningbouw, sociaal- economische problematiek en geringe onderlinge verbondenheid aan ten grondslag. Mensen kennen elkaar volgens wijkprofessionals niet zoveel als dat men dat verwacht in een volksbuurt, er zijn wel diverse familiaire banden.

Een behoorlijk deel van de inwoners vindt de buurt waarin men woont het afgelopen jaar stabiel gebleven (62%). Zo’n 19% vindt de buurt vooruitgegaan, (een andere) 19% zag vooral achteruitgang.

Positieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn in de ogen van wijkbewoners vooral:

1. onderhoud en staat van de wegen verbeterd;
2. meer groenvoorzieningen;
3. nieuwbouw in de wijk;
4. betere sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid;
5. verbetering van groenvoorzieningen, aanleg park.

Negatieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn volgens bewoners vooral:

1. meer rotzooi, zwerfvuil of afval;
2. diverse verkeersproblematiek, meer overlast hardrijdend verkeer, drukker verkeer;
3. meer geluidsoverlast;
4. verkeersveiligheid verslechterd;
5. kritiek op inrichting straten, wegen, kruispunten, rotondes;
6. verslechtering van groenvoorzieningen, algemeen beeld;
7. meer criminaliteit, geweld, buurt onveiliger geworden.

Er wonen hier veel Nijmegenaren van niet-westerse afkomst. Bijna de helft van de inwoners (47% in 2021) vindt het samenleven van diverse etnische groepen goed gaan, 4% vind dat hier niet goed gaan.

Kenmerkend voor het voorzieningenaanbod:

• Heseveld kent een kleine - en middelgrote supermarkt. Naast een apotheek zijn er ook enkele winkels voor dagelijkse producten.
• De wijk kent met enkele horecavestigingen en een wijkaccommodatie meerdere ontmoetingsmogelijkheden.
• Er is hier een gespreid aanbod aan huisartsen, tandartsen of fysiotherapie.
• Voorzieningen voor sporten en bewegen liggen aan de wijkranden of net buiten Heseveld. Zwembad, sportparken, gymzaal, sporthal en diverse sportverenigingen. In de openbare ruimte zijn er diverse sport- en speelplekken, vooral in het noordelijk deel van de wijk. Er is ook een wijkspeeltuin hier.

Een relatief grote - en recent toegenomen groep inwoners voelt zich hier (vaak of soms) onveilig in eigen buurt: 27% versus 17% in geheel Nijmegen. Deze mensen geven diverse redenen en oorzaken aan, veel genoemd zijn:

1. mensen in de buurt die ik vanwege hun gedrag niet vertrouw;
2. drugsdealers en/of drugsverslaafden in de buurt;
3. groepen jongeren op straat in de buurt;
4. mensen in de buurt die ik vanwege hun uiterlijk niet vertrouw.

Het aandeel inwoners dat drugsoverlast aangeeft is enigszins bovengemiddeld.

Daarentegen  zijn er in de politiecijfers geen echte aandachtspunten. Zo komen fietsendiefstal (incl. brom-/snorfietsen), bedreiging/mishandeling en jeugdoverlast hier naar verhouding niet veel voor in de cijfers.
De bevolkingsomvang neemt licht doch gestaag af in de periode 2011-2021. De leeftijdsopbouw is tamelijk gemiddeld.

Verkamering speelt een zekere rol, maar het aandeel verkamerde panden is niet heel opvallend. In 2021 heeft ruim 2% van de adressen hiervoor een vergunning. Mogelijk zijn er ook kamers zonder vergunning.

Sterktes en aantrekkingskracht

Heseveld is heel gestructureerd opgezet in een rationele verkaveling en duidelijke hoofdopzet in een assenkruis van hoofdwegen (Molenweg-Paul Krügerstraat en Daniëlsweg). Centraal liggen het Daniëlsplein met aangrenzend de voorzieningen aan de Molenweg, en niet ver daar vandaan de parochiekerk en andere wijkvoorzieningen. Ten zuiden van de Graafseweg bevinden zich drie afgescheiden deelgebieden rond Oude Graafseweg, Paddepoelseweg en Muntmeesterlaan.

Heseveld kent volgens wijkprofessionals veel voorzieningen zoals winkels en scholen. De drukbezochte markt, ook door mensen van buiten de wijk, geeft dynamiek. De tevredenheid over winkels voor dagelijkse boodschappen onder bewoners is hier hoog.

De wijk komt groen over, en ruimtelijk qua opzet. De combinatie van bijzondere bouwstijl en enkele parkjes is aantrekkelijk.

Heseveld is behoorlijk afwisselend qua woningaanbod, met veel betaalbare woningen, geschikt voor starters. De ligging niet ver van het stadscentrum draagt positief bij.

Wijkprofessionals spreken van een rustige en goede stadse sfeer.

De Jerusalem-buurt wordt grotendeels aardgasvrij. De sociale cohesie in deze buurt wordt volgens wijkprofessionals bevorderd door de gezamenlijke ervaring van sloop-nieuwbouw.

Aandachtspunten

Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden opgepakt:

1. rotzooi, zwerfvuil of afval;
2. overlast van hardrijdend verkeer;
3. bepaalde verkeerssituaties;
4. drugsoverlast, junks, dealers;
5. de inrichting van bepaalde straten, wegen, kruispunten of rotondes;
6. gebrekkig onderhoud of slechte staat van wegen;
7. druk verkeer;
8. luchtvervuiling, slechte luchtkwaliteit;
9. verkeersveiligheid, 30km borden gewenst;
10. geluidsoverlast.

De woningen liggen hier wat minder goed in de markt, tegelijkertijd zijn deze meer betaalbaar. De waarde ligt gemiddeld €5.000,- lager dan bij soortgelijke woningen in andere delen van Nijmegen. Dit komt bijvoorbeeld door het imago van de wijk of afstand tot het centrum. De waardevergelijking is modelmatig.

Samenhangend met de  veel aanwezige sociale woningbouw vormt de kwetsbaarheid van huishoudens een belangrijk aandachtsveld. Wijkprofessionals beschrijven sociaaleconomische problematiek, diversiteit en taalachterstanden, isolatie en vervuiling in kleine flatwoningen en verhoudingsgewijs veel mensen met psychische kwetsbaarheid in de wijk.

Daarnaast vormen het sociaal klimaat, burgerparticipatie en jongerensituatie duidelijke aandachtspunten voor Heseveld.

De sociale cohesie verdient volgens wijkprofessionals aandacht. Zij beschrijven bewoners die niet heel sterk verbonden zijn met buurt of wijk, individualisme, intolerantie en weinig sociale samenhang. Verhoudingsgewijs is hier gering buurcontact en wordt er weinig gebruik gemaakt van het wijkcentrum. In aansluiting hier op: een groot deel van de inwoners is gehecht aan de eigen buurt: 62,4% (70% in Nijmegen, 2021). Maar er is hier ook een groep (32,5%) die niet aan de buurt is gehecht.

Bewoners zullen volgens wijkprofessionals meer initiatief moeten nemen om er een leuke en leefbare wijk van te maken, door bijvoorbeeld activiteiten te organiseren. Het zijn vaak de dezelfde mensen die dit doen.

In Heseveld zijn er in het verleden rondom het Danielsplein problemen met jongeren geweest. Na specifieke inzet hierop is jongerenoverlast volgens wijkprofessionals inmiddels beperkt (situatie medio 2021).

Relatief veel inwoners (59% in 2021) ervaren overlast van te hard rijdend verkeer, echt een aandachtspunt. Wijkprofessionals benoemen specifiek de verkeerssituatie op de Molenweg (parkeren, snelheid, overlast van quads en bepaalde auto's).

Geluidsoverlast is dan ook een thema. Meest genoemde redenen voor geluidshinder zijn:

1. wegverkeer.
2. buren, mensen in de buurt;
3. bromfietsen, scooters, motoren.

In deze wijk geven ook verhoudingsgewijs veel huishoudens hinder van stank of vieze lucht aan. Meest genoemde redenen voor stankhinder zijn:

1. een specifiek bedrijf (asfaltproductie);
2. bedrijven in het algemeen (omgeving Energieweg);
3. stank van BBQ, open vuur;
4. sigaretten van buren;
5. stank open haarden of kachels.

Bijna de helft van de inwoners vindt de wegen in de buurt hier goed onderhouden, maar een verhoudingsgewijs wat hogere 29% ziet op dit vlak problemen (Nijmegen 23% in 2021).